Өвөрхангай аймгийн Зүүнбаян-Улаан сумыг 1931 онд, хуучнаар Түшээт хан аймгийн Ахай бээсийн хошуунд Үйзэн вангийн хошуунаас Мөнх булаг, Шадав булаг гэдэг 2 жижиг сумыг нэгтгэн байгуулсан. Эмгэд, Цахиурт, Цохиот, Баян-Улаан, Хад, Дэвшил гэсэн 6 багийн нийт 1105 өрхөд 4106 хүн амьдардаг.Хүн амын тоогоор Өвөрхагай аймгийн 19 сумаас эхнээсээ 7-д, хүн амын нягтрал 6,5хүн/га сум юм.
Тус сум нь 270 мян/га нутаг дэвсгэртэй, далайн түвшнээс дээш 2000-2490 м өргөгдсөн, хойд өргөргийн 46-16. Зүүн уртрагийн 103-47-н солбилцолд байрлаж Хангайн нурууны зүүн өмнөд салбарын уулархаг тайгын өврөөс эх авсан Онгийн голын сав, уул толгод бүхий хээрийн бүсэд оршино.Газар хөдлөлийн эрчим 7 балл.Сумын нутаг дэвсгэр нь хангай, хээрийн бүсэд хамаарах уул, гүвээ толгод бүхий тал хээр буюу мал аж ахуй болон газар тариалан эрхлэхэд тохиромжтой.
Өвөрхангай аймгийн зүүн хойд хэсэгт: Улаанбаатар хотоос 422 км, Аймгийн төвөөс 47 км зайд байрладаг.Өвөрхангай аймгийн Бат-Өлзий, Хужирт, Өлзийт, Сант, Тарагт, Уянга сумтай хиллэдэг.
Хуурайдуу сэрүүн зунтай, хахир өвөлтэй.1 дүгээр сарын дундаж температур -26С7 дугаар сарын дундаж температур +28Сжилийн дундаж салхины хурд 7-14 м/сжилийн хур тундасны нийлбэр 300-400 мм
